آموزش آنلاین هوش مصنوعی برای کودکان و نوجوانان

محمد حیدری، بنیانگذار مدرسه علم داده
محمد حیدری، بنیانگذار مدرسه علم داده
@BigData_School
بیشتر بخوانید
پیشرفت کودکان و نوجوانان ایرانی در عرصه های نوین تکنولوژی و هوش مصنوعی، آینده ای درخشان و به دور از اعتیاد و بی کاری برایشان به ارمغان خواهد آورد.

اول بیایید ببینیم چرا هوش مصنوعی به عنوان مهارت قرن شناخته میشه؟

هوش مصنوعی این قدرت رو به بشر امروزی داده تا ماشین‌ها و سیستم های هوشمندی ایجاد کنه که وظایفی را انجام بدن که معمولاً به هوش انسان نیاز دارن. در واقع هوش مصنوعی جزیی از زندگی روزمره ما شده. به طوری که وقتی دستگاهی با ما بازی می کنه یا زبان طبیعی ما را می فهمه احساس می‌کنیم که این کاملاً طبیعیه. مزایای هوش مصنوعی باعث شده که تعداد روزافزونی از شرکت‌ها از این فناوری برای بهبود محصولات و خدمات خودشون، ارزیابی مدل‌های تجاری و افزایش روند تصمیم‌گیری‌هاشون استفاده کنن.

حالا هوش مصنوعی رو کجاها دیدید؟

بنظرم اکثر شما با کامپیوتر شطرنج بازی کردید یا مثل من بازی بقیه رو تماشا کردین. خب این یه نمونه کوچیک از هوش مصنوعیه. با دستیار صوتی موبایل بانکتون یا برنامه‌های دیگه احتمالاً کار کردین. اینم یه نمونه دیگه. در مورد تشخیص چهره یا ماشین‌های خودران هم باید شنیده باشین. هوش مصنوعی داره جادوی خودش رو توی زندگیمون وارد میکنه و فقط فقط به رایانه و صنایع وابسته به فضا محدود نمیشه. وارد صنایعی شده که ارتباط مستقیمی با زندگی روزمره ما دارن. و این کاربردهای بیشتر هوش مصنوعی در آینده، فقط و فقط نشون دهنده اهمیت هوش مصنوعیه.

این فرض درسته که در دهه آینده میلیون ها شغل در حوزه هوش مصنوعی ایجاد میشه؟

هوش مصنوعی به طور مستقیم یا غیرمستقیم توسط بسیاری از زمینه‌های تولید و خدمات داره مورد استفاده قرار می گیره و با ایجاد شغل در هر بخش، تعداد دامنه‌هاش زیادترم میشه.

بنظرتون در آینده بازار کار هوش مصنوعی برای چه کسانیه؟ قطعاً بچه های امروز!

دانش یادگیری ماشین هوش مصنوعی برای کودکان نه تنها به آن‌ها امنیت شغلی میده بلکه بالاترین درآمد در دنیای امروز براشون به دست میاره. مجمع جهانی اقتصاد (WEF) یه گزارش جالبی داده که هوش مصنوعی میتونه طی چند سال آینده تقریبا ۵۸ میلیون شغل ایجاد کنه. همچنین تخمین زده که بازار هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱۵.۷ تریلیون دلار به اقتصاد جهان کمک میکنه. بنابراین ، منطقی‌ترین دلیل برای اینکه بچه‌ها در زمینه هوش مصنوعی آموزش ببینن، مطابقت مستقیم آن با قابلیت اشتغال و موفقیت شغلی آیندشونه.

ارزشمندترین مزیت هوش مصنوعی برای کودکان اینه که اون‌ها رو با برنامه‌نویسی آشنا میکنه

مهارتی که امروزه بسیار مورد تقاضاست. البته آموزش برنامه‌نویسی به بچه‌ها، بدون هدف مشخصی خسته کننده میشه و فرزندتون بعد از یه مدت علاقش کم میشه. اما هوش مصنوعی یه مسئله واقعی و ملموس‌تر ایجاد می‌کنه که باعث جذابیت بیشترش میشه و به بچه‌ها کمک می‌کنه تا با انگیزه بیشتری برنامه‌نویسی را یاد بگیرن. تقویت مهارت حل مسئله و تقویت استدلال ریاضی بچه‌ها رو میشه از مزایای جانبی برنامه‌نویسی دونست. حتی اگه در آینده ترجیح بدن برنامه‌نویسی نکنن میتونه در زندگی روزمرشون مفید باشه.

بریم یه مزیت دیگه از آموزش هوش مصنوعی به کودکان بگم

می‌بینید که قرن بیست و یکم توسط داده‌ها هدایت میشه. خب قرار گرفتن بچه در معرض داده‌های بزرگ از سنین پایین و کمک به اون‌ها در درک چگونگی جمع آوری، بررسی و تجزیه و تحلیل مجموعه داده‌ها، اون‌ها رو با فرایندهایی که اساس دنیای دیجیتال تشکیل میدن آشنا می‌کنه. در اینجا اهمیت هوش مصنوعی و یادگیری ماشین وجود داره. یادگیری در مورد این فناوری‌ها کودکان رو به دنیای داده می‌بره. توانایی تجزیه و تحلیل داده‌ها، یکی دیگه از مزیت‌های هوش مصنوعیه که به بچه‌ها کمک می‌کنه آینده رو تجسم کنن و فرصت‌های شغلی ایجاد کنن.

مسیر برنامه آموزشی و نقشه راه

ترم اول: آموزش پایه ای مبانی علوم کامپیوتر

آموزش کودکان به خصوص کودکان کم سن و سال از ظرافت و اهمیت بالایی برخوردار است . ذهن کودکان ذهن بسی پویا و خلاقی است و قابلیت یاد گیری بی نظیری دارد. اگر شما بتوانید علاقه کودک را نسبت به یک موضوع جلب نمایید بزرگترین قدم را در آموزش کودکان برداشته اید. سپس باید ابزارهای کودکانه ای جهت ادامه یادگیری در اختیار کودک قرار دهید . قدرت یادگیری ذهن کودکان آنقدر بالا است که شاید یک شخص بالغ و تحصیلکرده نیز چنین قدرت پیگیری ذهنی ای نداشته باشد. ذهن آماده کودکان و نوجوانان و استعداد جستجو برای کسب اطلاعات در ضمیر فعال و پویای آنان باعث ایجاد پتانسیل بالا برای یادگیری آنها را فراهم آورده است و ما والدین می‌توانیم با آموزش در زمینه رشته های مختلف و با ایجاد بستر مناسب در جهت آماده سازی آینده درخشان آن ها کوشا باشیم تا بتوانیم استعدادهای آن ها را بروز و شکوفا کنیم. در جامعه ی امروز، بزرگسالان و کودکان هر دو نیاز دارند که مهارت های پایه ای کامپیوتر را یاد بگیرند. مطمئناً هر چه زودتر اصول اولیه را یاد بگیرید به همان سرعت هم مفاهیم پیشرفته را فرا خواهید گرفت. آموزش اصول کامپیوتر به کودکان آن ها را کمک خواهد کرد که مهارت های مورد نیاز آینده شان در زمینه ی کامپیوتر را بهتر یاد بگیرند.

ترم دوم: آموزش اسکرچ

اسکرچ یک زبان برنامه‌نویسی تصویری است که برای کودکان طراحی شده‌است. برنامه نویسان MIT، اسکرچ را طراحی کردند و در سال 2002 به‌طور آزمایشی و سپس در سال 2005 به طور رسمی و به صورت کاملا رایگان به جهان برنامه نویسان جوان عرضه کردند. سپس وقتی این پروژه به موفقیت رسید، دست به انتشار نسخه آفلاین به نام Scratch 2.0 در سال 2013 و در حال حاضر نسخه ای جدید از این نرم افزار به نام Scratch 3.0 منتشر شده که برنامه نویسان اسکرچ از آن استفاده می کنند. این برنامه نویسان که به دنبال این بودند که زبان برنامه نویسی خلق کنند که کار کردن با آن از ساده هم ساده تر باشد! (زیرا برای کودکان و نوجوان است دیگر!) و بالاخره با الهام گرفتن از روش بازی کودکان با لگو (قطعات خانه سازی) که با استفاده از آن می‌توان سازه‌های مختلفی مانند انسان، خانه، ابرقهرمان و… ایجاد کرد، سعی کردند مفاهیم اصلی برنامه‌نویسی را در قالبی کاملا واضح، مانند ساخت یک خانه با لگو آموزش دهند. در این نرم افزار کودکان و نوجوانان به هیچ وجه نیازی به نوشتن حتی یک خط کد هم برای ساخت یک پروژه در اسکرچ، نیاز ندارند بلکه کدهای این زبان برنامه‌نویسی در قالب شکل‌های مختلف در معرض دید کودک قرار می‌گیرد. (مانند قطعات لگو) حال فرد مورد نظر با کنار هم قرار دادن این کد ها در پروژه خود که به شکل لگو هستند، نیاز به حرکت دادن آن ها و قرار دادن در مکان مناسب با موس کامپیوتر دارد. کد ها در اسکرچ به روش منحصر به فردی مانند شکل‌های مختلف فراهم شده‌است به این صورت که می‌توان آن‌ها را در کنار یکدیگر جفت و وصل کرد.

ترم سوم: آموزش مقدماتی پایتون

پایتون یک زبان برنامه‌نویسی پویا و شیءگراست و می‌تواند حافظه را به طور خودکار مدیریت نماید. زبان برنامه‌نویسی پایتون تا حدودی شبیه به زبان‌های برنامه‌نویسی RUBY، PERL و TCL است. این زبان به دلیل داشتن نوشتار پویا و نزدیک بودن به زبان انسان محبوبیت خاصی در بین برنامه‌نویسان دارد و عملکرد آن به‌راحتی قابل‌درک است. قابل‌درک و ساده بودن زبان پایتون به‌گونه‌ای است که هر فردی در هر سنی، به‌سادگی می‌تواند این زبان را فرابگیرد و متناسب با نیاز خود از آن استفاده کند. کاربرد پایتون در زمینه‌های طراحی وب، تحلیل داده، یادگیری ماشین، هوش مصنوعی، بلاک‌چین، وب اسکرپینگ و غیره موجب شده است تا زبان پایتون در سال 2019 به دومین زبان محبوب دنیا تبدیل شود. پایتون یک زبان برنامه‌نویسی منبع باز است و برنامه‌نویسان به‌صورت رایگان به تمام منابع آن دسترسی دارند. این ویژگی موجب شده است تا افراد بتوانند برنامه‌های سطح بالا را با کمترین هزینه توسعه دهند. وجود کتابخانه‌های متنوع از دیگر مزیت‌های پایتون است که ضمن حفظ سادگی زبان، عملکرد بهتر و بهینه‌تری برای برنامه‌ها به ارمغان می‌آورد. این ویژگی باعث ماژولار شدن زبان پایتون شده است. 

اسکرول به بالا